Krwawienia z nosa lub epistaksja są bardzo częste zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Dobra wiadomość jest taka, że w zdecydowanej większości przypadków nie jest to nic poważnego! Możesz go zatrzymać samodzielnie za pomocą kilku prostych gestów. Istnieją jednak również cięższe formy, wymagające prawdziwego leczenia… Możliwe przyczyny, techniki zatrzymywania krwawienia, powody konsultacji, leczenie nawracających krwawień z nosa: wyjaśniamy najważniejsze kwestie, aby pomóc Ci widzieć wyraźniej.

Skąd dokładnie bierze się krwawienie?

Niezależnie od tego, czy jest to zwykłe „kapanie”, czy bardziej obfity wypływ, krwawienie z nosa jest zawsze związane ze zmianą chorobową błony śluzowej wyściełającej jamy nosowe.
W większości przypadków zmiana dotyczy tak zwanej „gęstej plamki naczyniowej”. Obszar ten, znajdujący się około 1 cm od wejścia do nozdrzy, jest szczególnie bogaty w naczynia krwionośne! Jest również szczególnie wrażliwy: przy najmniejszym urazie z nozdrzy może wypłynąć krew. Z drugiej strony, nie ma powodu, aby wpływał do gardła. O ile oczywiście nie odrzuci się całkowicie głowy do tyłu! Z drugiej strony, krew łatwo przepływa do gardła, gdy uraz dotyczy grzbietu nosa…
Uważaj: krwawienia z pleców są z reguły najtrudniejsze do uspokojenia.

Przyczyny epistaksji.

Przyczyny sporadycznych krwawień:

• zapalenie błony śluzowej nosa (np.: przeziębienie, alergiczny nieżyt nosa);
• „zbyt energiczne” drapanie ściany nosa, szczególnie u dzieci;
• zbyt suche powietrze;
• uraz (np. uderzenie w nos lub włożenie małego przedmiotu do nozdrza);
• stosowanie środków udrożniających nos;
• „brutalne” kichanie z zamkniętymi ustami.

Powtarzające się epistaksje są raczej związane z nasiloną kruchością gęstej blaszki naczyniowej. Jest to zjawisko powszechne, zwłaszcza u dzieci i młodzieży! Istnieją jednak rzadsze przyczyny, takie jak:

• przyjmowanie leków przeciwzakrzepowych;
• hemofilia i inne zaburzenia krzepnięcia
• wysokie ciśnienie krwi;
• niektóre rzadkie choroby, takie jak choroba Rendu-Oslera;
• przewlekły alkoholizm;
• regularne stosowanie leków donosowych;
• obecność guza.

Jak powstrzymać krwotok z nosa?

Jeśli nos krwawi, wydmuchaj nos bardzo delikatnie ORAZ tylko raz, po stronie, po której występuje krwawienie. Czy oba nozdrza są dotknięte? W tym przypadku należy delikatnie dmuchać w jedno nozdrze po drugim. Cel manewru: ewakuacja dużych skrzepów, które mogą przeszkadzać w fazie ucisku. Usiądź spokojnie i pochyl głowę lekko do przodu. Dzięki temu krew nie będzie spływać do gardła. Następnie, używając kciuka i palca wskazującego, mocno uciskaj skrzydełko nosa przy przegrodzie przez 10 minut. Nie należy zwalniać ucisku, ponieważ nawet najmniejsza przerwa spowalnia proces krzepnięcia. Aby uzyskać maksymalną skuteczność, należy również przyłożyć do nosa okład z lodu.
W większości przypadków to wystarczy! Jeśli jednak krwawienie nie ustąpi, należy kontynuować uciskanie przez 10 minut. Następnie najlepiej skonsultować się z lekarzem.
Dodatkowa wskazówka – unikaj wydmuchiwania nosa przez następne 12 godzin, aby nie „wznowić” krwawienia.

Krwotok z nosa: kiedy szukać pomocy medycznej?

Jeśli krwawienie utrzymuje się, ale nie jest bardzo obfite, można po prostu skontaktować się z lekarzem. To samo dotyczy powtarzających się krwawień z nosa, które nie są zbyt obfite! Z drugiej strony, zaleca się, aby zadzwonić na pogotowie, jeśli:

• krwawienie jest bardzo poważne: tym bardziej, jeśli krew spływa do gardła lub dotknięte są oba nozdrza;
• krwawieniu towarzyszą inne objawy, takie jak ból głowy, bladość, pocenie się, złe samopoczucie lub zaburzenia rytmu serca;
• krwawienie było spowodowane dużym urazem (np. wypadek samochodowy);
• przyjmujesz leki przeciwzakrzepowe lub masz zaburzenia krzepnięcia krwi.

Co można zrobić w przypadku nawracających krwawień z nosa?

Dobrą wiadomością jest to, że nawracające krwawienia z nosa u dzieci zwykle ustępują w wieku dorosłym.
Kauteryzacja naczyń plamki naczyniowej może być jednak konieczna, jeśli krwawienie jest zbyt częste i obfite. Zwykle jest to wykonywane w znieczuleniu miejscowym, bezpośrednio w gabinecie laryngologicznym. Od kauteryzacji chemicznej do kauteryzacji laserowej, możliwe są różne techniki. Ale ostatecznym celem jest zawsze „spalenie” części naczyń krwionośnych. Błona śluzowa jest w ten sposób mniej zalana krwią i krwawienie zostaje zatrzymane (lub zmniejszone)!
Należy pamiętać, że kauteryzacja jest stosowana również u dorosłych, zwłaszcza w przypadku choroby Rendu-Oslera; czasami stosuje się też inne metody leczenia, w zależności od przyczyny krwawienia (np. usunięcie guza, przepisanie leków przeciwnadciśnieniowych).

Jak mogę zapobiec krwawieniom z nosa?

1. Nawilżanie powietrza w pomieszczeniu. Można oczywiście użyć do tego celu nawilżacza powietrza. Istnieją jednak również skuteczne wskazówki, takie jak powieszenie wilgotnej szmatki w pokoju.
2. Nie wtykaj palców do nosa.
3. Zawsze delikatnie wydmuchuj nos.
4. Ograniczenie stosowania sprayów i innych środków udrożniających nos; nie przyjmować aspiryny, jeśli nie zalecił tego lekarz. To samo dotyczy leków przeciwzapalnych! Wszystkie te leki mają działanie przeciwzakrzepowe.
5. Otwieranie ust podczas kichania. Nie przeszkadza to w kichaniu w zagięcie łokcia, aby ograniczyć rozprzestrzenianie się wirusów i innych zarazków!